Bulion – bomba witamin i baza wielu dań
Bogactwo smaku i wartości odżywczych w bulionach z wolnowaru
Bulion to jeden z najważniejszych składników w kuchni, nadających głębię i bogaty smak wielu potrawom. Przygotowywanie bulionów w wolnowarze jest metodą, która zyskuje na popularności dzięki swojej wygodzie i prozdrowotnym korzyściom. W tym wpisie przyjrzymy się, dlaczego buliony przygotowane w wolnowarze są zdrowsze niż te gotowane tradycyjnymi metodami, omówimy różne rodzaje bulionów i ich pochodzenie oraz zastanowimy się, do czego można je wykorzystać.
Dlaczego buliony z wolnowaru są zdrowsze?
Długie gotowanie na niskiej temperaturze
Gotowanie w wolnowarze odbywa się w niskiej temperaturze przez długi czas, co sprzyja wydobyciu maksimum smaku oraz składników odżywczych z kości, mięsa czy warzyw, minimalizując jednocześnie ryzyko utraty tych wartości przez wysoką temperaturę.
Lepsza przyswajalność składników odżywczych
Wolne gotowanie pozwala na lepsze uwolnienie żelatyny z kości oraz innych składników, takich jak minerały (w tym wapń, magnez) i kolagen, które są łatwiej przyswajalne przez organizm w tej formie.
Mniejsza utrata składników lotnych
Gotowanie na niskiej temperaturze pozwala zachować więcej naturalnych aromatów i składników lotnych, które mogłyby zostać utracone podczas szybkiego gotowania na wysokim ogniu.
Ciekawostki:
-
Historia wolnowaru: Wolnowary, choć wydają się nowoczesnym wynalazkiem, mają swoje korzenie w dawnych metodach gotowania, gdzie jedzenie było przygotowywane na wolnym ogniu przez cały dzień. Pierwszy elektryczny wolnowar został wynaleziony w 1940 roku przez Irvinga Nachuma.
-
Wartości odżywcze: Długie gotowanie w niskiej temperaturze pomaga zachować i uwolnić żelatynę oraz aminokwasy takie jak glicyna i prolin, które są korzystne dla zdrowia stawów, skóry i włosów.
Rodzaje bulionów i ich pochodzenie
Bulion warzywny
Jest to jeden z najprostszych bulionów, który zwykle zawiera mieszankę podstawowych warzyw jak cebula, marchew, seler naciowy i pietruszka. Ta forma bulionu jest popularna na całym świecie jako baza do zup i sosów.
Bulion drobiowy
Pochodzi z kuchni francuskiej i jest niezwykle popularny w wielu krajach. Do jego przygotowania używa się całych kurczaków lub ich części, co daje bogaty, głęboki smak.
Bulion wołowy
Jest to bulion o intensywnym smaku, który najlepiej uzyskać z mieszanki kości i mięsa wołowego. To podstawa wielu kuchni wschodnioeuropejskich i azjatyckich.
Bulion rybny
Często wykorzystywany w kuchni azjatyckiej i śródziemnomorskiej, przygotowywany z głów i ości ryb. Jest delikatniejszy niż buliony mięsne i idealnie nadaje się do zup i sosów o delikatniejszym smaku.
Ciekawostki:
-
Bulion wołowy a dashi: Japoński bulion dashi, podobnie jak tradycyjny wołowy, jest przygotowywany na bazie prostych składników, ale zamiast mięsa, używa się suszonego bonito (ryby) i wodorostów kombu, co nadaje mu unikalny smak umami.
-
Różnorodność regionalna: W Polsce popularny jest rosół, w Italii brodo, a w Francji bouillon – choć wszystkie te buliony mają podobne funkcje, różnią się składnikami i technikami przygotowania.
Przykłady wykorzystania bulionu
-
Zupy i kremy - Bulion stanowi bazę prawie każdej zupy, nadając głębię smaku i aromatu.
-
Sosy - Redukując bulion, można uzyskać intensywny sos do mięs i warzyw
-
Risotto - Bulion jest kluczowym składnikiem w risotto, dostarczając płynu, który wchłania ryż, czyniąc danie kremowym i aromatycznym
-
Gotowanie kasz i makaronów - Użycie bulionu zamiast wody do gotowania kasz, takich jak quinoa czy bulgur, może znacząco wzbogacić ich smak.
-
Marynaty - Bulion można wykorzystać jako bazę do marynat, które pomogą zmiękczyć i dodać smaku mięsom przed pieczeniem lub grillowaniem.
Jak przygotować bulion w wolnowarze - Przykładowy przepis
Bulion Wołowy
Składniki:
- 1 kg kości wołowych
- 1 cebula, przekrojona na pół
- 2 marchewki, pokrojone w grube plastry
- 2 łodygi selera naciowego, pokrojone w grube plastry
- 2 liście laurowe
- Kilka ziaren pieprzu
- Woda
Instrukcje:
- Kości wołowe uprzednio zrumienić w piekarniku lub na patelni dla lepszego smaku.
- Wszystkie składniki umieścić w wolnowarze.
- Zalać zimną wodą tak, aby wszystkie składniki były przykryte.
- Gotować na niskiej temperaturze przez 24 godziny.
- Po ugotowaniu przecedzić bulion przez sitko, aby usunąć resztki składników.
Tips & Tricks:
-
Zastosowanie octu: Dodanie łyżki octu jabłkowego do bulionu pomoże w ekstrakcji minerałów z kości, co jest szczególnie ważne przy przygotowywaniu bulionów kości.
-
Odmierzanie wody: Zawsze zalewaj składniki zimną wodą, której poziom powinien być tylko o kilka centymetrów wyższy niż składniki, aby zapewnić intensywny smak i uniknąć rozcieńczenia.
-
Wykorzystaj resztki: Buliony to świetny sposób na wykorzystanie resztek warzyw, kości po niedzielnym rosole czy nawet skorupek jaj. Wszystko to dodaje wartościowych składników odżywczych.
-
Czas gotowania: Buliony warzywne najlepiej gotować przez 4 do 6 godzin, buliony z kurczaka przez 10 do 12 godzin, a buliony z wołowiny lub innych kości przez nawet 24 godziny, aby wydobyć jak najwięcej smaku i składników odżywczych.
-
Czysty bulion: Aby uzyskać klarowny bulion, pozwól mu ostygnąć po ugotowaniu, a następnie przecedź przez gazę lub bardzo drobne sitko.
Buliony przygotowywane w wolnowarze są nie tylko zdrowe, ale również wygodne w przygotowaniu. Dzięki wolnemu gotowaniu na niskiej temperaturze, są one pełne smaku i wartości odżywczych, które mogą wzbogacić każde danie. Zachęcamy do eksperymentowania z różnymi rodzajami bulionów i odkrywania ich szerokiego zastosowania w kuchni.